System alarmowy Obrony Cywilnej

Podstawa prawna tworzenia i organizacji systemów alarmowania

Podstawą prawną działań w zakresie ostrzegania i alarmowania ludności o zagrożeniach jest Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 stycznia 2013 r. w sprawie systemów wykrywania i powiadamiania o ich wystąpieniu oraz właściwości organów w tych sprawach.

Definicje wybranych pojęć

Alarm - sygnał z dowolnego źródła o wykryciu skażenia, wystąpienia sytuacji kryzysowej na skutek katastrofy naturalnej lub technicznej, działań terrorystycznych, zagrożenia wojennego lub wojny.

Alarmowanie - działania w celu natychmiastowego przekazania sygnału do władz, służb i do ludności na danym terenie informującego o zagrożeniu skażenie, skażeniu, wystąpieniu sytuacji kryzysowej na skutek katastrofy naturalnej lub technicznej, działań terrorystycznych, zagrożenia wojennego lub wojny.

Powiadamianie - przekazanie przy użyciu dostępnych środków, informacji w celu zaalarmowania właściwych władz i ludności o możliwości wystąpienia zagrożenia o jego wystąpieniu lub ustąpieniu oraz poinformowania o sposobie postępowania w danym przypadku.

Ogólne zasady organizacji i funkcjonowania systemów alarmowych

Sygnały alarmowe oraz komunikaty ostrzegawcze i informacyjne przekazywane są ludności za pomocą syren alarmowych mechanicznych i elektronicznych, których pracą sterują centrale alarmowe. Centrale obsługują syreny rozmieszczone w punktach z których uzyskuje się maksymalny zasięg słyszalności na obszarach najgęściej zaludnionych. Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze mogą być wykorzystane wyłącznie w sytuacji rzeczywistego zagrożenia. Decyzję o ogłoszeniu sygnału alarmowego lub komunikatu ostrzegawczego oraz o ich odwołaniu podejmuje właściwy terytorialnie organ administracji publicznej.

Sygnały alarmowe i komunikaty ostrzegawcze do prowadzenia treningów lub ćwiczeń mogą być wykorzystane po ogłoszeniu takiego zamiaru przez środki masowego przekazu z 24 - ro godzinnym wyprzedzeniem.

Rodzaje alarmów, sygnały alarmowe

Do ogłaszania (odwoływania) alarmów wykorzystuje się:

• systemy alarmowe miast,
• centralną oraz regionalne rozgłośnie Polskiego Radia i ośrodki Telewizji Polskiej,
• radiowęzły radiolinii przewodowej,
• syreny nie włączone do miejskich systemów alarmowych,
• sygnały alarmowe przekazywane zastępczymi środkami alarmowymi (dzwony, syreny ręczne, gongi, buczki

Poniżej opisane są trzy rodzaje alarmów: o klęskach żywiołowych i zagrożeniu środowiska, powietrzny i o skażeniach. Przedstawione są również informacje w jakim celu jest ogłaszany, jaki dźwięk go sygnalizuje, co należy zrobić aby uchronić się przed niebezpieczeństwem.

ALARM O KLĘSKACH ŻYWIOŁOWYCH I ZAGROŻENIU ŚRODOWISKA - ogłasza się w celu powiadomienia ludności np. o groźbie zatopienia, pożarze lasu, katastrofie ekologicznej. W przypadku ogłaszania tego alarmu należy:

gdy znajdujesz się w mieszkaniu:

• włącz odbiornik radiowy lub telewizyjny na program lokalny w celu wysłuchania komunikatów nadzwyczajnych;
• stosuj się ściśle do poleceń podanych w komunikatach nadzwyczajnych;
• powiadom sąsiadów o zagrożeniu;
• w przypadku zagrożenia niebezpiecznymi substancjami chemicznymi (NSCh) uszczelnij okna, drzwi, otwory wentylacyjne i nie opuszczaj mieszkania bez specjalnych instrukcji służb kierujących ewakuacją;

gdy znajdujesz się na ulicy:

• w bezpośrednim sąsiedztwie uwalnia się NSCh oddalaj się najkrótszą drogą od rejonu zagrożenia w miarę możliwości prostopadle do kierunku wiatru;
• ostrzegaj inne osoby o grożącym niebezpieczeństwie;
• nie znasz przyczyny ogłoszenia alarmu - staraj się dotrzeć do miejsca gdzie możesz wysłuchać komunikatów;
• stosuj się do poleceń służb porządkowych.

ALARM POWIETRZNY - ostrzega o grożącym niebezpieczeństwie uderzeń z powietrza. W przypadku ogłaszania tego alarmu:

osoby znajdujące się w mieszkaniu powinny:

• ubrać się;
• wyłączyć wszystkie urządzenia elektryczne i gazowe oraz wygasić ogień w piecu;
• zamknąć okna i zabezpieczyć mieszkanie;
• zabrać dokumenty osobiste, zapas żywności, indywidualne środki ochrony przed skażeniami, środki opatrunkowe oraz w miarę potrzeb i możliwości latarkę elektryczną, koc, odbiornik radiowy (na baterie) itp.;
• zawiadomić o alarmie sąsiadów (mogli nie usłyszeć sygnału alarmowego);
• pospiesznie udać się do najbliższego schronu lub ukrycia;

osoby znajdujące się w zakładzie pracy, szkole lub miejscu publicznym powinny:

• przerwać pracę (wyłączyć maszyny i urządzenia), naukę, udział w imprezie, podróży;
• udać się do najbliższego schronu lub ukrycia;
• pomagać słabszym, chorym i ułomnym;
• podporządkować się ściśle poleceniom służb porządkowych obrony cywilnej.

ALARM O SKAŻENIACH - alarm ogłasza się, by ostrzec o skażeniach wykrytych w danym rejonie lub mogących wystąpić przed upływem 30 minut.

Podstawowe czynności które powinny zostać wykonane po usłyszeniu syreny alarmowej:

• nałożyć indywidualne środki ochrony;
• włączyć odbiornik radiowy i telewizyjny na częstotliwość kanału stacji lokalnej;
• postępować zgodnie z zaleceniami podawanymi w komunikatach;
• wykonywać polecenia organów kierujących akcją ratowniczą.

Jeżeli jedziesz samochodem:

• wyłącz dmuchawy i zamknij okna, włącz zamknięty obieg powietrza, słuchaj radia (najlepiej lokalnego) i stosuj się do poleceń służb ratowniczych;
• pojedź do pierwszego zamieszkanego budynku i postępuj według wskazówek dla osób przebywających poza budynkiem.

Jeżeli jesteś w budynku:

• pozostań w budynku;
• wpuść do niego zagrożonych przechodniów;
• poinformuj innych mieszkańców o zagrożeniu;
• zamknij drzwi i okna;
• wyłącz klimatyzację i wentylatory, pozalepiaj wywietrzniki, pozamykaj wywietrzniki w ramach okiennych;
• znajdź pomieszczenia bez okien;
• unikaj przebywania w piwnicach i innych nisko położonych częściach budynku;
• unikaj niepotrzebnego zużycia tlenu;
• włącz radio lub telewizor (najlepiej stację lokalną).

Jeżeli jesteś poza budynkiem:

• znajdź najbliższy zamieszkany budynek;
• w miarę możliwości poruszaj się prostopadle do kierunku wiatru, chroń drogi oddechowe (np. oddychaj przez chusteczkę do nosa);
• umyj dokładnie twarz, włosy i ręce, oczyść oczy i uszy;
• w przypadku kontaktu z niebezpiecznymi substancjami, zostaw odzież wierzchnią i obuwie przed domem.

Jeżeli doszło do skażenia:

• nie dotykaj i nie wąchaj podejrzanych przedmiotów, nie sprzątaj proszku, nie ścieraj cieczy;
• aby zapobiec rozprzestrzenianiu się substancji, przykryj ją np. kocem;
• pozamykaj okna oraz drzwi i wyłącz klimatyzację, nie dopuść do przeciągów;
• opuść pomieszczenie i nie wpuszczaj do niego innych osób;
• umyj dokładnie ręce wodą i mydłem;
• zdejmij ubranie, które miało kontakt z podejrzaną substancją i włóż do plastikowego worka;
• umyj się pod prysznicem;
• po kontakcie z podejrzanymi substancjami nie jedz, nie pij i nie pal;
• wszystkie osoby, które miały kontakt z podejrzaną substancją albo znalazły się w odległości ok. 5 m od niej, powinny się zgłosić na policję.

Jeżeli doszło do skażenia pomieszczeń aerozolami:

• wyłącz wentylatory i klimatyzację w całej okolicy;
• zamknij okna i drzwi, opuść pomieszczenie;
• wyłącz klimatyzację w budynku;
• sporządź listę wszystkich obecnych osób i udostępnij ją policji.

PAMIĘTAJ !!!
PO USŁYSZENIU SYGNAŁU ALARMOWEGO CZY KOMUNIKATU OSTRZEGAWCZEGO NALEŻY DZIAŁAĆ SZYBKO, ALE ROZWAŻNIE I BEZ PANIKI