Fundusze unijne w polityce regionalnej

Fundusze Unijne są instrumentami polityki strukturalnej Unii Europejskiej. Ich zadaniem jest wspieranie restrukturyzacji i modernizacji gospodarek krajów UE. W ten sposób wpływa się na zwiększenie spójności ekonomicznej i społecznej Unii.

Do podstawowych źródeł wsparcia unijnego w ramach polityki regionalnej Unii Europejskiej zaliczamy:

• Europejski Fundusz Społeczny
• Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
• Fundusz Spójności
• Inicjatywy Wspólnotowe

Europejski Fundusz Społeczny

Europejski Fundusz Społeczny jest głównym instrumentem wspierającym działania podejmowane w ramach zatrudnienia. Działania w ramach EFS powinny być zorientowane na zapobieganie i przeciwdziałanie bezrobociu oraz na rozwijanie potencjału kadrowego i integrację społeczną rynku pracy.

Głowne obszary wsparcia:

• promocja aktywnej polityki rynku pracy mającą na celu przeciwdziałanie i zapobieganie bezrobociuokresie nieobecności na nim.
• przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego
• kształcenie ustawiczne
• doskonalenie kadr gospodarki
• rozwój przedsiębiorczości
• zwiększenie dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku pracy

zobacz także:

• Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach
• PFRON
• Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego powstał w 1975 roku jako reakcja na coraz głębsze rozbieżności w rozwoju regionów, spowodowane m.in. kryzysem gospodarczym i przystąpieniem do UE Wielkiej Brytanii i Irlandii. Jego głównym zadaniem jest niwelowanie dysproporcji w poziomie rozwoju regionalnego krajów należących do UE.

Pomoc w ramach tego funduszu obejmuje następujace obszary wsparcia:

• inicjatywy na rzecz rozwoju lokalnego oraz zatrudnienia, jak też działalności małych i średnich przedsiębiorstw
• rentowne inwestycje produkcyjne umożliwiające tworzenie lub utrzymywanie trwałego zatrudnienia
• infrastruktura
• rozwój turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury
• ochrona i poprawa stanu środowiska
• rozwój społeczeństwa informacyjnego

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego to największy fundusz. Jego celem jest wspieranie regionów, a dokładniej wyrównywanie różnic w stosunku do regionów bogatszych, lepiej rozwiniętych. EFRR finansuje wszystkie programy unijne, które mają na celu pomoc opóźnionym w rozwoju regionom.

zobacz także:

• Ministerstwo Rozwoju Regionalnego
• Urząd Marszałkowski w Katowicach

Fundusz Spójności

Fundusz Spójności jest instrumentem polityki strukturalnej Unii Europejskiej, lecz nie zalicza się do funduszy strukturalnych. Pomoc z Funduszu Spójności otrzymują kraje, a nie regiony, tak jak to jest w przypadku EFS i EFRR. Środki Funduszu Spójności są kierowane do państw członkowskich, w których Produkt Narodowy Brutto (PNB) na jednego mieszkańca jest niższy niż 90 proc. średniej w państwach Unii Europejskiej.

Fundusz ten wspiera następujące dziedziny:

• poprawa jakości wód powierzchniowych
• polepszenie jakości i dystrybucji wody przeznaczonej do picia
• racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi
• poprawa jakości powietrza
• zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego
• zapewnienie spójności sieci komunikacyjnej kraju i poszczególnych regionów z innymi krajami Europy
• rozwój bezpiecznej infrastruktury drogowej

Inicjatywy Wspólnotowe

Oprócz funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, istnieją także inicjatywy wspólnotowe, do których zaliczamy : JASPERS, JESSICA, JEREMIE.

JASPERS - jest to wsparcie udzielane potencjalnym beneficjentom projektów indywidualnych o charakterze infrastrukturalnym, które zostaną zgłoszone przez instytucję zarządzającą programem operacyjnym. Do wsparcia kwalifikują się projekty duże, czyli takie których całkowita szacunkowa wartość wynosi co najmniej 25 mln euro w sektorze środowiska oraz 50 mln w pozostałych sektorach. Przedmiotem wsparcia jest pomoc doradcza mająca na celu przygotowanie ww. projektów do realizacji, w tym m.in. weryfikacja przygotowanej dokumentacji oraz analiza wybranych problemów. Szczegółowe określenie zakresu pomocy doradczej następuje w toku negocjacji beneficjenta projektu z ekspertami JASPERS.

JESSICA - celem tego wspólnego przedsięwzięcia Komisji Europejskiej, Europejskiego Banku Inwestycyjnego oraz Banku Rozwoju Rady Europy jest wspieranie inwestycji służących zapewnieniu zrównoważonego rozwoju w miastach. Inicjatywa JESSICA przewiduje stworzenie specjalnych funduszy rozwoju miast lub funduszy powierniczych, zasilonych środkami strukturalnymi, których zadaniem będzie wspieranie, przy pomocy instrumentów finansowych, projektów realizowanych w ramach zintegrowanych planów rozwoju miejskiego. Inicjatywa JESSICA odpowiada na potrzeby rozwojowe obszarów miejskich, mających znaczenie kluczowe dla pobudzania wzrostu w skali lokalnej, regionalnej oraz krajowej. Beneficjenci, dzięki tej inicjatywie będą mieli dostęp do dogodnych instrumentów finansowych, takich jak: korzystne kredyty, środki kapitałowe lub gwarancje często konieczne do realizacji projektów, ale nie będą mieli możliwości pozyskania dotacji

JEREMIE - inicjatywa ta ma na celu poprawę wykorzystania oraz zwiększenie efektywności środków przeznaczanych na wsparcie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w ramach funduszy strukturalnych. Pozwala ona na skorzystanie z wiedzy i doświadczenia Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego przy opracowywaniu programów operacyjnych w zakresie wsparcia MSP za pomocą odnawialnych instrumentów inżynierii finansowej, a następnie wdrażanie uzgodnionych instrumentów w ramach inicjatywy. JEREMIE to zatem wsparcie dla instrumentów finansowych, np. funduszy kapitałowych, na rzecz poprawy dostępu do funduszy wparcia rozwoju małych średnich firm, a także mikroprzedsiębiorstw w regionach.